Inmiddels is er ook een discussie over deze fiets geweest op het forum van de Oude Fiets: https://forum.oudefiets.nl/viewtopic.php?t=10336&start=20
Daaruit blijkt dat het een Opel is, en gedateerd uit 1926.
Ik heb even wat van de discussie tussen Charles en Tredmolen gekopieerd, om de informatie hier ook op te slaan:
“Meerdere details zoals het patroon in het kettingwiel, de lamphouder, het type bevestiging van de spatbordstangen, de vorkkroon, de locatie en hoogte van het framenummer.. doen mij vermoeden dat het een Opel uit de eerste helft van de jaren twintig zou kunnen zijn.
Ik weet het echter niet zeker en zal de foto’s binnenkort even aan een Opel-verzamelaar en expert laten zien…”
“PS .. Zoals ik al vermoedde: het is een Opel!”
“Opel was in het begin van de 20e eeuw een van de grootste Duitse fietsfabrikanten, totdat ze in 1937 – na meer dan 2,5 miljoen gebouwde fietsen – de fietsproductie overdroegen aan NSU en zich volledig op auto’s en vrachtwagens richtten.
Ik zou je fiets voorlopig dateren op 1925 (+/- 2) en ik denk dat er nog behoorlijk wat originele onderdelen op zitten.
Ik zal proberen er nog wat meer over te weten te komen, maar ik kan niets beloven en het kan even duren. In ieder geval moet je de trapas en het achterspatbord niet overhaast weggooien”
Nogmaals veel dank voor alle informatie.
En weggooien daar doe ik niet aan.
Jeroen en ik zijn er inmiddels wel aardig van overtuigd dat er in Duitsland fietsen werden gemaakt die specifiek voor de Nederlanse markt zijn gebouwd. Als je het ‘Bodenfahrrad’ ,zoals de transportfiets bij Opel werd genoemd, van Göricke of Opel wat voor de Duitse markt werd gemaakt bekijkt dan zijn de verschillen overduidelijk.
Doorgaand op die gedachte zou het zo maar kunnen dat niet alleen het frame maar ook de trapas met spie en de bevestiging van het tandwiel aan de crank zo uit de fabriek zijn gekomen. Wie het weet mag het zeggen.
Het frame nummer bestaat uit 6 of misschien 7 cijfers. 114051 is te lezen. Het lijkt of er rechts naast het laatste cijfer nog een 0 is ingeslagen.
“Het zijn zeker 7 cijfers (het lijkt erop dat er ergens een klein stukje van de zadelbuis is afgezaagd) en het framenummer 1.140.XXX past perfect bij 1926 (…in 1928 was Opel al op bijna 1,8 miljoen)”
Als de coating is verwijderd wordt het misschien duidelijker.
De trapas is er inmiddels uit.
Het ziet er naar uit dat de cups van de trapas in het trapashuis zijn geschroefd. Aan de buitenkant is schroefdraad te zien. Daar zit ook de ronde deksel, Glocken, op geschroefd.
Het kostte wat moeite om die deksel er af te krijgen omdat er overal overheen gecoat is. Met een klein schroevendraaiertje heb ik eerst de coating gebroken en toen kwam de deksel vrij gemakkelijk los. Daardoor kwam de borgmoer van de trapas vrij waardoor er een sleutel 22 op gezet kon worden. Ook daar zat coating maar die was niet bestand tegen krachten die er op uitgeoefend konden worden.
De cups en konen lijken nog wel te gebruiken. De kogels niet meer.
Maatje van de kogels is 1/4”.
De linker crank heeft los gezeten. De spiebaan is beschadigd. Er is duidelijk mee doorgefietst maar dat is nog wel te herstellen.
Het valt overigens wel op dat de cranks ruim over de trapas passen. De trapas is 15,6mm dik en de gaten in de cranks zijn iets groter. Het roept de vraag op of die slordigheid zo uit de fabriek komt of dat de trapas vervangen is.
Een van de klinknagels waar het tandwiel mee aan de crank is bevestigd ziet er uit alsof daar iets is gerepareerd. Althans, aan één kant. Aan de andere kant weer niet.
Het lijkt of er een koon is vervangen maar misschien hoort het zo te zijn dat de linker wat dunner is dan de rechter.
Ik ben al blij dat de trapas gedemonteerd is en nu nog het balhoofd. Dat zit door de coating ook zo vast als een huis dus daar moet ik ook even de trukendoos voor open trekken.
Wat ook opvalt is dat de tanden van het tandwiel aan de zijkant meer versleten zijn dan aan de binnenkant.
Ik vind het een vreemd gedachte maar het lijkt wel alsof het tandwiei is gemaakt voor een dikkere ketting met maatje 3/16” maar dat een vorige eigenaar er een 1/8” ketting op gelegd heeft.
De basis van de tanden is in’t ieder geval 4,2mm dik en dat is duidelijk wat wij ‘transport’ noemen. 3/16’ dus. Daar een te dunne ketting op leggen moet toch een vreemd gevoel opgeleverd hebben.
Ondertussen ben ik met de wielen bezig geweest.
Alles is ooit gezandstraald. Allen de velgen zijn gecoat.
In de achternaaf is nog net 26-4 te lezen. Of is het 28-4?
“Als er „Weltmeister“ op de naafhuls staat, kan het niet 26-4 zijn, omdat ze deze stempel pas van 1928 tot 1930 hadden.”
De velgen zijn niet identiek. Het achterwiel heeft 40 spaken en het voorwiel 36. Daar komt nog bij dat de velg van het achterwiel 1200 gram weegt en die van het voorwiel 1700 gram.
Als de voornaaf en de velg origineel zijn dan zit het ventielgat op de verkeerde plek tussen de spaakgaten. Dat is omdat de spaakgaten in de flens van de naaf om en om verzonken zijn. Wel of niet origineel? De velgen zien er verder wel precies hetzelfde uit.
Ik ga nu eerst proberen het balhoofd los te krijgen maar daar heb ik mijn werkplaats voor nodig dus dat gebeurd volgend weekend.
Dan een fatsoenlijk binnenwerk in de achternaaf en met fatsoenlijke spaken weer wielen maken. Ik heb nog hele mooie oude spaken van Sapim. Die moet ik weliswaar op lengte maken maar dat is het wel waard.
De trapas krijg ik ook wel weer aan de praat. Die zal niet helemaal vlekkeloos rondgaan maar ik vermoed dat er tijdens het fietsen niet echt veel van te merken is.
Er is ook nog wat speling tussen het tandwiel en de crank ontstaan. Misschien dat het met koudsmeden op is te lossen. Anders moeten er nieuwe klinknagels of boutjes in.
Alles bij alles heb ik er goede hoop op dat de fiets weer rijdbaar te maken is zonder veel af te doen aan de orginaliteit.
Charles
P.s. hier is nog een voorbeeld van een Opel uit 1926 (het 1.000.000ste rijwiel). Zie ook hetzelfde kettingwiel en inderdaad lijkt ook de voorvork kroon er sterk op (hier met vernikkeld kapje erover):
De bevestiging van het kettingwiel aan de crank is volgens Nederlands model, met klinknagels (maar dan 4!), in plaats van erop geschroefd met borgmoer zoals op het 1.000.000ste exemplaar te zien is.
Er is nog veel meer informatie over Opel rijwielen te vinden op deze site:
https://www.opelpost.com/06/2022/rader-fur-die-welt/
Vervolg op:
– Lugloos frame op MP!
– Lugloze transportfiets van Charles
