Een Union transportfiets uit 1960

Hoi,

Sinds kort ben ik de trotse eigenaar van mijn eerste transportfiets! Meteen heb ik er een nieuwe liefde bij! Het gaat om een Union Transport fiets uit 1960 (dit weet ik omdat ik al contact heb gehad met Herbert Kuner die naar aanleiding van het serienummer 601822 het jaartal van de fiets heeft weten te achterhalen) Ik heb de fiets gekocht in Apeldoorn en mee terug genomen naar Den Haag waar ik er jaren op hoop te gaan rijden! De fiets heb ik via Marktplaats gekocht van een oudere dame, de fiets is altijd van haar man geweest die hem gebruikte op zijn werk bij Talens (van de verf) waar hij de verblikken binnen de fabriek mee transporteerde. Toen de man pensioneerde heeft hij de fiets als cadeau voor zijn pensioen meegekregen. Toen hij 15 jaar geleden overleed is de fiets in de schuur verdwenen en stond deze voor zijn achtergebleven vrouw alleen maar in de weg. De fiets heeft daar gestaan tot dat ik deze een paar weken geleden heb opgehaald, onder een 15 jaar oude stoflaag, hooi, maar een nog goed in het vet zittende ketting.
Het plan is om deze fiets mooi op te gaan knappen en daar ben ik ook al een beetje mee begonnen. Het feit is dat ik nu een beetje vast begin te lopen en het erg fijn zal vinden om wat tips en handigheidjes mee te krijgen van mensen die al wat meer ervaring hebben met het opknappen van transportfietsen. Ik heb inmiddels de fiets helemaal schoongemaakt, en ben er achter gekomen dat de fiets nog helemaal in originele staat verkeerd, voor zover ik dat kan inschatten. De eerste laklaag van het frame is van Emaille met alle belettering nog officieel( Dit is overigens te lezen op de buis die van zadelpen naar trapas loopt; ”Gegarandeerd roestvrij Emaille”)
Het enige wat miste was de handvatten, deze heb ik inmiddels voorzien van rubberen Hermans handvatten. Verder heb ik de banden bewerkt met siliconen spray, deze waren behoorlijk uitgedroogd maar zien er weer wat beter en zwarter uit. Ik heb voor zover het kan alle resten van stickers, vuil en vet waar het niet hoort verwijderd( op wat hardnekkige oude sticker resten na! Niets lijkt te helpen en ik heb al diverse dingen geprobeerd! Iemand tips?) De complete fiets in de autowax gezet en hij glimt al behoorlijk mooi! De verlichting heb ik weer helemaal aan de praat gekregen en de ketting staat weer mooi opgespannen. De fiets fietst in ieder geval behoorlijk lekker op een hele kleine te verwaarlozen slag in voor en achterwiel. Ik heb inmiddels begrepen dat je daar beter van af kunt blijven voor dat je spaken gaat breken bij het recht proberen te zetten van je velg. Waar ik inmiddels wel achter ben is dat de naaf waarschijnlijk wat speling heeft, bij het fietsen leek dit eerst op een slag maar bij nadere inspectie bleek de slag niet de boosdoener maar kon ik het achterwiel een beetje heen en weer wiebelen! Is hier eenvoudig wat aan te doen of moet de hele naaf uit elkaar? Het gaat overigens om een F&S A Torpedo Naaf( uit 1958 als ik mij niet vergis?)
Gelukkig heeft de trapas nul speling en trapt deze heerlijk! Alleen de rem remt niet helemaal lekker, deze zou wat krachtiger mogen reageren! Tips?
Is het trouwens eenvoudig om het voortandwiel en de ketting compleet te reinigen en opnieuw mooi in het vet te zetten?
Wat ik verder in het algemeen wil weten, wat is slim om te doen? Ik wil de fiets graag zo origineel mogelijk laten. Maar er zitten aardig wat butsen en deuken in de spatborden (vooral achter) en spatborddragers. Ook het stuur en de voordrager van Roelewiel zijn aardig aangetast! Dit zorgt natuurlijk wel voor het oude karakter maar ik zou hem toch graag iets meer restaureren. Maar als ik de spatborden verf steekt dit zo af van het frame die ik absoluut origineel wil houden!! Tips?
Alle tips zijn welkom om mij als beginnend transportfiets sleutelaar (onervaren sleutelaar in het algemeen!) te helpen en te ondersteunen. Enthousiast ben ik al! Nu nog wat kennis en kunde en dan kan ik een nog mooiere fiets maken dan dat deze al is!

Dank jullie allemaal,

Daniel Heikens

21 gedachten aan “Een Union transportfiets uit 1960”

  1. Hoi Daniel.
    Wat een prachtige fiets. Als kunstenaar spreekt me de achtergrond van je fiets enorm aan. De geschiedenis van deze fiets (cultureel erfgoed) zou wel eens belangrijker kunnen zijn dan je denkt. Ik zou er niets aan restaureren maar proberen alles te fixeren zodat roest geen kans krijgt. Al die gebruikssporen geven je fiets een mooi doorleeft karakter wat 100% echt is. Alle technische problemen los je met de kennis van experts (op deze site) wel op.
    Groeten,
    Roeland.

    1. Ik ben het in het geheel met Roeland eens dus houden zo ! .
      Maar de speling in het achterwiel is nu toch je grootste probleem .
      Die moet eruit meestal als dit het geval is als bij jou en men fietst er gewoon mee door breekt of scheurt de remmantel plus dat je meer onodige slijtage krijgt .
      Die speling is waarschijnelijk ook de oorzaak dat die slecht remt ! .
      Dus eruit met dat wiel en fiksen kan je metteen de tandwielen en ketting goed schoon maken .

  2. Hoi Daniel,
    Wat een grandioos mooie fiets heb je daar. Echt een schoonheid!!
    De speling van je achternaaf kan je er vrij eenvoudig uit krijgen door de beide moeren van het achterwiel los te draaien. Aan de kant van de remhevel iets meer of even helemaal er af omdat daar je daar wat ruimte nodig hebt tussen de naaf en het frame. Daar zit namelijk een ring op de as met twee uitsparingen. Dit is een “contramoer” om de coon, het kogellagergedeelte van de naaf, op zijn plaats te houden. Die moet dus even een halve slag los omdat die coon iets naar binnen moet om de speling er uit te krijgen. Dat doe je door de as te verdraaien. Aan de kant van het tandwiel is de as aan het uiteinde vierkant. Daar kan je een sleutel, baco of speciaal torpedo sleuteltje op zetten om de as zo ver vast te draaien dat de speling weg is.
    Als ik jou was zou ik het achterwiel er even uit halen en de achternaaf demonteren. Dat is niet echt moeilijk en weer in elkaar zetten wijst zichzelf. Dan kan je namelijk even controleren hoe het er van binnen uitziet en eventuele hoogstonwaarschijnlijke schade wegwerken. Maar op zijn minst alles even schoonmaken en nieuw in het vet zetten. Ook de remmantel.
    Je moet er op letten dat de “drijfkop” (ding met vijf metalen rolletjes er in) NIET in het vet zet maar in de olie anders blijven de rolletjes plakken en krijg je een variatie op een doortrapper.
    Als je het achterwiel er uit haalt dan moet de ketting er ook af en dan kan je het tandwiel ook makkelijker schoonmaken. Een koper- of staalborstel doet zamen met wasbenzine vaak wonderen. Wel even oude kleren aan trekken.
    Voor de stickers kan je misschien “stickerverwijderaar” gebruiken. Ik dacht dat dat hetzelfde was als wasbenzine of terpentine maar ik ben er achter gekomen dat het de lijm van de stickers beter oplost.
    Vroeger kon je piepkleine blikjes fietslak kopen om beschadigingen weg te werken. Dat “stipten” ze dan aan. Dat zou je met je Roelewiel rek ook kunnen doen maar wat ik zelf het mooiste vind is gewoon kogellagervet er op en poetsen. Je moet dat op gezette tijd natuurlijk herhalen maar het ziet er mooi uit en het roest niet.
    En verder veel plezier met je mooie fiets.
    Misschien mogen we hem nog een keer bewonderen als je meegaat met een van de toertochten die de liefhebbers van deze site organiseren.
    Kijk dit maar even na.
    http://www.transportfiets.net/2009/12/15/de-mailgroep-van-transportfiets-net/
    Groetjes van mij,
    Charles Waagenaar

    1. Super bedankt voor jullie enthousiaste reacties! Ik was al heel erg blij met mijn fiets maar nu gaat mijn hart er nog sneller van kloppen. Duidelijk is dat het eerste wat ik ga doen het achterwiel er uit halen. Ik wil geen enkel risico nemen meer schade aan de naaf te veroorzaken! Het is voor mij allemaal nieuw maar ik ga mijn best doen er het beste van te maken. Ook meteen handig om ketting en tandwielen weer mooi schoon te maken. Ik heb eens ergens gelezen dat je ketting een nacht in de diesel laten weken erg goed helpt om deze weer mooi schoon te krijgen! Iemand daar ervaring mee of andere goede tips?
      Charles, bedoel je met de achternaaf demonteren, dat ik hem helemaal van de spaken moet halen of is de naaf zelf eenvoudig te openen? Ik heb al tekeningen bekeken van naven, en die zien er behoorlijk ingewikkeld uit!
      Ik hoop dat ik de naaf weer helemaal zoals van ouds krijg dan kan ik tenminste soepel mee rijden met de eerst volgende toertocht! Want ik laat de fiets graag aan jullie zien en ben erg benieuwd naar de fietsen waar jullie zelf op rijden!

      1. Hoi Daniel,
        De spaken kan je laten zitten. aan de kant van de remhevel zit die contramoer. Als je die er van af schroeft kan je de coon, Dat ding waar de remhevel in valt en waarschijnlijk in vast geklemd zit (gewoon laten zitten!) er ook van af schroeven waarna je het wiel met de naafmantel er zo van af kan schuiven. Mocht je in het gelukkige bezit van een bankschroef zijn dan kan je daar het kleine vierkantje
        aan de ene kant van de as in klem zetten dan kan je lekker werken. Dat wordt dan een soort derde handje.
        Als je dan toch bezig bent kan je meteen de slag uit je wiel halen omdat je de spaken die je niet meer aan kunt trekken dan makkelijk kunt vervangen. Als die slag er tenminste in zit. Maar misschien moet je dat even laten doen door iemand die het vaker gedaan heeft omdat het wel wat ervaring vereist om met spaken aan de gang te gaan.
        En neem maar van mij aan dat die achteras niet ingewikkeld is. Als ik het al kan begrijpen dan kan iedereen het. Even met alle onderdelen op tafel tegenaan kijken en dan gaat het vanzelf dagen. En weken in de diesel is prima. Petroleum of benzine wordt ook vaak gebruikt. Schrobben met een koper- of staalborstel en het is weer als nieuw. Ik moet er wel bij zeggen dat als je je ketting van het grote tandwiel op kan tillen zodat je tussen de ketting en het tandwiel door kan kijken dat ie dan wel aan vervanging toe is.
        Ketting maat is 1/2×3/16. Lengte moet je even meten.
        Groetjes van mij,
        Charles Waagenaar

        1. Geweldig wat een goede uitleg! Ik ga er overmorgen mee aan de slag en dan kijken of het allemaal lukt! Ik was vanmiddag bij de fietsenmaker en die vertelde mij dat je ketting in het vet zetten achterhaald is en dat je teflon moet gebruiken! Moet ik dit advies in de wind slaan en de ketting een nieuwe laag vet geven of toch aan de teflon?
          Dank voor je snelle reactie! Ik denk dat er nog wel meer vragen gaan komen van mijn kant!

          1. Hoi Daniel,
            Van dat vet en die Teflon klopt in zoverre dat als je vet gebruikt er van alles aan blijft kleven. Met motorolie is dat ook zo. Binnen een paar dagen is je ketting helemaal zwart van alle troep. Blijft wel langer vet.
            Bij Teflon heb je dat niet. Dat droogt op en er blijft niets aan kleven maar Teflon is weer eerder weg dus als je het goed wilt doen dan moet je dat regelmatig herhalen.
            Alles bij elkaar is het belangrijk om niet met al te versleten kettingen rond te fietsen omdat je tandwielen daar sneller door gaan slijten.
            ’t Is mijn vermoeden dat je wel véél kilometers moet maken wil je dat verschil gaan merken maar te laat is te laat en een nieuwe ketting is niet duur. Tandwielen wel en er is moeilijk aan te komen dus dat maakt de keus niet echt moeilijk. Kettingen van dezelfde prijs willen qua kwaliteit nogal een verschillen. Misschien dat iemand hier op de site nog een goed merk weet.
            Groetjes van mij,
            Charles Waagenaar

  3. ierereen let op !
    Een Union Transporter kun je dus duidelijk herkennen aan de balhoofdlugs die lopen aan de voorkant rond .
    Heb zelf ook een Union gehad die had dat ook .

    1. De Union van mij had welliswaar een Transport Trapas maar de cubs waren in diameter 43 MM i.p.v. de gebruikelijke 45 MM .

  4. Sorry Charles, even tegenspreken: Nooit een paar spaken vervangen voor nieuwe, dat geeft later weer problemen. Als je toch bezig bent, gewoon allemaal vervangen, hebben ze allemaal dezelfde werking. En als je van die slag niets merkt, gewoon laten zitten. (Zou overigens best kunnen dat de nippels nog gewoon gangbaar zijn.)
    Torpedo naaf: remgedeelte in de naaf heel licht insmeren met hittebestendig vet van Molykote of zo. Echt alleen een vermoeden van vet achterlaten. Mocht je naaf helemaal gaar zijn, ik weet nog een nieuwe te koop.
    Vette onderdelen, zoals je ketting en kettingwielen, sop ik altijd in petroleum, bevalt me prima. Ouwe kleren raad ook ik dan wel aan.
    Ik ben het eens met niet teveel restaureren, op die roestplekken kun je ook wapenolie smeren, of je petroleum.
    Maar wat een mooi rijwiel, en nog een Union ook, ik heb ik er vier, maar geen oude transporteur.

  5. Hoi C. S.
    Ik knip er sowieso alle spaken uit maar niet iedereen kan wielen spaken en als de fietsenmaker het moet doen dan wordt het weer duur.
    Maar je hebt gelijk wat die spaken betreft en als je een beetje zoekt op het net dan is er ook nog wel goedkoop aan te komen.
    Net weer een adresje gevonden;
    http://www.internet-bikes.com/index.php?p=245#p2406
    Ik ben er gisteren naar toe geweest en ze zijn echt goedkoop.
    Groetjes van mij,
    Charles Waagenaar

  6. Hallo Daniel,
    Net zelf mijn UNION fiets (1940) zo goed als klaar, de lak kon niet meer gered worden, was te veel aan geschuurd en overgeschilderd.
    Ik ben een het experimenteren geweest om de fiets te consolideren, dus niet verder achteruit te laten gaan en er ook beter uit te laten zien, en voor de oplossing van Charles heb ik misschien een wat beteren, ik heb de kale en roestige plekken geschuurd met scotsbride (het groen van een schuursponsje) dat is te verkrijgen in iedere doe het zelf zaak en daarna in de blanke meubelwas gezet met als resultaat een zachte natuurlijke glans. En als bijkomend voordeel heb je dan dat het niet meer verder roest maar ook dit moet je bijhouden. Hier en daar kwam ik er niet onderuit om toch verf te gebruiken, daarvoor heb ik CombiColor gebruikt, familie van Hammerite maar met betere eigenschappen (terpentine verdunbaar, en overschilderbaar met andere verf) en het is te krijgen in naar schatting 20 kleuren.
    Verder raad ik je aan om de emaille te laten voor wat hij is, emaille is eigenlijk gekleurd glas en ook zo hard, mooi als het glanst en minder als het dof wordt, maar de bescherming blijft zolang er geen stukjes afgestoten zijn
    Succes met je restauratie en misschien tot ziens

    Groeten Herman van Boxtel

    1. Hoi Herman,
      Ik zet balhoofdstellen die ooit geschilderd zijn dus niet verchroomd, ook in de blanke lijnolieverf nadat ik ze met een roterende staalborstel schoon heb gemaakt. Dan krijg je ook een mooi glans en het ijzer blijft mooi te zien.
      Maar je hebt gelijk dat je het bij moet houden. Het is niet echt een straf om af en toe met mijn fiets aan de gang te moeten. Onderhoud beschouw ik als een aardig tijdverdrijf.
      Ik heb in Beuningen nog een Fongers staan waar veel roest op de velgen zit maar ze zijn nog wel hard. Die heb ik eenvoudig met dikke olie ingesmeerd. Dat ziet er mooi genoeg uit en de oude uitstraling van de fiets blijft behouden.
      Groetjes van mij,
      Charles Waagenaar

  7. Hoi allen! Heb inmiddels mijn fiets helemaal uit elkaar gehad! En dat is dan inclusief de naaf! Voor mij allemaal nieuw maar dank zij charles heb ik alles uit elkaar gehaald en heb ik de volledige naaf uit elkaar gehaald voor een grote beurt! Alles behalve het gedeelte met de ronde staafjes heb ik in het vet gezet! Dat deel met de ronde staafjes( 5 stuks) heb ik in de olie gezet. Ook de ketting heeft een nacht in de petroleum gestaan! En trok ik er de volgende ochtend als nieuw uit! Op elke schakel stond tot mijn verbazing een prachtige U van union ingeslagen! De ketting staat inmiddels in een vetlaag uit het jaar 2010 en rolt weer geruisloos over de schoongemaakte tandwielen! Het enige probleem is dat de as uit de naaf enigzins krom blijkt te zijn waardoor het hele wiel een slag gevoel blijft houden! Mischien toch tijd voor een nieuwe naaf of in elk geval de as ervan! Mijn hele fiets is inmiddels vrij van sticker resten en heb ik compleet ingewreven met een handdoek die voorzien was van kogelagervet! Daar gaat je fiets pas mooi van glimmen! En als je hem goed genoeg inwrijft, ben je ook van het geplak af! Charles raadde het al aan voor de roelewiel voordrager maar ik heb het op het complete frame toegepast en ik kan julllie vertellen dat het mooier werkt dan autowas of andere middelen! Tot zover mijn update! Ik zal snel een foto toesturen van de fiets nu! Hij ziet er nu nog beter uit! Groet en vooral veel dank aan charles die mij over de grootste drempel heeft geholpen( de achternaaf!) groetjes daniel

    1. De kromme as op twee blokjes (hard)hout leggen met de bolling naar boven en een lel met een hamer geven wil wel eens werken, anders is er nog wel ergens één te vinden, is ’t laatste wat slijt.

  8. Binnengekomen bericht van Daniel:

    graag wil ik de leden van transportfiets.nl als eerste op de hoogte
    stellen van mijn te koop staande transportfiets! De fiets is al eens
    behandeld op de site.

    Hier onder de link naar marktplaats! Misschien dat leden interesse hebben?

    http://link.marktplaats.nl/386522714

    Met vriendelijke groet,

    Daniel Heikens

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *