Zo vind je ze in geen jaren, en zo kom je ineens meerdere sets achter elkaar tegen. Ik had jaren gezocht naar transportpedalen voor mijn fietsen zonder resultaat. Toen vond ik enkele sets Union pedalen, maar met zeer versleten assen. Gisteren via een ruil er weer een setje bij. Ze zien er behoorlijk geleefd uit, maar het binnenwerk is is nog in top conditie. Nauwelijks slijtage zichtbaar op de assen en conussen. Nieuwe kogeltjes en vet erin en spelingsvrij afgesteld, en ze kunnen nog vele jaren mee.
Deze NOS voornaaf voor transportfietsen heb ik zojuist aangeschaft. Dat het een transportfiets voornaaf is, is te zien aan de dikke as van 9,5mm, hetzelfde als de assen van achternaven, en de grote spaakgaten. Het is een model dat ik ken vanaf eind jaren ’30. Hieronder een afbeelding uit een folder uit 1938. Model 18B is de bovenstaande naaf, model 22 een ouder model transportfiets voornaaf (dat blijkbaar toen in 1938 tegelijk nog te koop was). Model 208 ken ik niet.
Zoals je ziet is de as uit ’43 en de conussen uit ’51. Daar zit dus 8 jaar verschil tussen. Natuurlijk heeft de oorlog veel ontregeld, wat zou kunnen verklaren waarom bepaalde delen zo lang op de plank hebben gelegen voor ze samengevoegd werden. Maar het illustreerd wel dat je er met een enkele datum flink naast kunt zitten wanneer een komplete fiets uiteindelijk de fabriek verliet.
1951 is ook wel een heel laat voorbeeld van nog vernikkelde onderdelen. In het algemeen waren onderdelen toen allemaal verchroomd, wat veel minder snel roest. Dat zou kunnen verklaren waarom dit onderdeel nooit in gebruik genomen is.
Jeroen (redactie)
P.s. nog een NOS nikkelen Fichtel Sachs transportfiets naaf zoals No. 22 in de bovenstaande afbeelding, met dank aan Arnold:
