Winterklusjes

Deze kerstvakantie geeft me de gelegenheid even wat aan mijn dagelijkse transportfiets te sleutelen, om wat imperfecties eruit te halen. Ik fiets niet vaak lange afstanden meer tegenwoordig, maar met Nieuwjaar reed ik naar het Westland heen en terug voor familie bezoek, een tochtje van 60km. Met zulke langere tochten merk je veel sneller waar iets niet helemaal optimaal is.

Een korte tijd geleden had ik de neusveer van mijn zadel vervangen. Maar sinsdien zit hij niet lekker. Wat blijkt dat alle 4 verbindingen van de veren naar de bovenbrug los zitten in de gaatjes, waar door de neus van het zadel omhoog komt, en het zadel doorzakt, ondanks dat hij strak staat opgespannen. Ook tordeerde de neus nog eens, dus dat zat belabberd. Dus nog een andere neusveer uit een ander zadel gehaald. Gelukkig heb ik er een hele serie hangen, maar het is wel altijd raak met die neusveren. Zijn ze niet gebroken, dan zitten de veereinden los in de gaten en komen ze eruit, of schuiven ze heen en weer. En ook niet iedere neusveer past. Nu is het zadel weer goed, en hopelijk blijft dat voorlopig zo.

Verder mijn ketting even wat opgespannen, en de moer van mijn achternaaf vervangen. Ik had daar laatst een ander achterwiel ingezet, opgebouwd met transport Torpedo. Blijkbaar is daar ooit een iets kleinere draad op gesneden, want de standaard achteras moer draait door als je stevig aandraait. Dus hij zat ook gewoon niet helemaal goed vast. Ik had nog moeren die net een slagje kleiner zijn, en die passen perfect. Dus nu zit hij wel goed vast.

Dan even mijn voorwiel inspecteren. Ik voel al tijden een hobbeltje als ik rij over een asfalt fietspad, en dat begint me steeds meer te irriteren. Dus het voorwiel eruit, en de velg richten. Blijkt toch vrij strak. Dus mogelijk lag de band er niet helemaal goed op. Die opnieuw erop en goed gecontroleerd bij het oppompen, en lijkt volledig hobbel vrij met opgeblazen band. Hopelijk is dat nu opgelost.

Toen voor de zekerheid nog maar even de lagers van de naaf geinspecteerd. Die naaf was een NOS Renak transportnaaf die ik er 10 jaar geleden in had gezet. Blijken de conussen flink versleten:

Die naaf had ik ingebouwd voordat ik me bewust was dat je NOS naven ook altijd opnieuw moet smeren voor je ze in gebruik neemt. Dus wie weet heeft deze al die 10 jaar droog gedraait. Dus daar moesten nieuwe conussen in. Gelijk ook maar een wat langere as. Omdat de naaf een stuk smaller is dan de inbouwbreedte van de voorvork, helpt dat om de moeren er beter op te krijgen. Ooit zet ik er nog eens een ander wiel in, met echte transportvelg (nu een toer exemplaar van 38mm), bredere naaf en dikkere spaken. Maar dat is een klus voor later.

Jeroen

Panne met de bakfiets.

Sinds de restauratie hoor ik geluid bij het rechterwiel dat er niet uit hoort te komen. Vandaag maar eens gaan kijken, en maar goed ook, de conus is aan gort.

Dit was een NOS conus, waar ik slechts enkele tientallen kilometers op heb gereden. Dik balen, want volgens mij heb ik de oude versleten conussen al weggegooid. De kogels hebben wel dichter bij de rand gelopen, dan ik zou wensen, maar niet tegen de rand zelf. Zie pijl waar de kogels hebben gelopen:

Dit is duidelijk een gevalletje verkeerde warmtebehandeling van het staal, waardoor die veel te bros is (niet of te weinig ontlaten na het harden). Dat verklaard mogelijk waarom de assen waarvan deze conus afkomstig is op de plank waren blijven liggen, als dit een slechte batch was.

Gelukkig heb ik nog twee gebruikte naven in mijn voorraad, dus maar eens kijken of ik daar gebruik van kan maken. Toont toch weer aan dat een voorraad meer dan je denkt nodig te hebben helemaal geen overbodige luxe is.

Jeroen

Tip voor versleten Gazelle trapassen

Vervangende trapassen voor Gazelle bak- en transportfietsen zijn moeilijk aan te komen. Gelukkig is er ook een alternatief. De toerfietsen uitgerust met 17,0mm Thompson trapassen van Gazelle hebben dezelfde conussen blijkt. Ik had er een aantal, die ik heb verkocht aan een Gazelle liefhebber. En mijn vermoeden blijkt correct, de conussen zijn uitwisselbaar met die van de transport trapassen van Gazelle. Dit werkt overigens alleen bij Gazelle trapassen onderling. De conussen passen niet op trapassen van andere merken.

Maar dat is goed nieuws. Heb je dus een trapas met versleten conussen, dan kun je ook op zoek naar een 17,0mm toerfiets trapas, of een oude Gazelle toerfiets met weinig verzamelwaarde, maar wel nog een goede as. Ik weet niet precies in welke jaren Gazelle die trapassen op toerfietsen heeft gehad, maar het zal enigszins overeen komen met de jaren waarin transportfietsen geleverd werden.

Waar je ook rekening mee moet houden, is dat de oudere trapassen met integrale flens weer een andere schroefdraad hadden. Dus je moet wel het juist model trapas hebben van Gazelle.

De linker conussen zijn herkenbaar aan twee putjes aan de buitenzijde, en twee cijfers die de maand en productiejaar weergeven, zie rechter 4 conussen hieronder als voorbeeld:

Bij de rechter conussen zitten de twee putjes en twee cijfers aan de binnenzijde:

De schroefdraad voor de recher conus heeft een grotere diameter dan de linker conus. Beide conussen worden vanaf de linker kant op de as geschroeft, waarbij de rechter conus tegen een flens wordt gedraait:

Hier zijn deze assen goed aan te herkennen, en ook weer de twee cijfers (maand en jaar) op de as, die enigszins los van elkaar staan. Dus goed opletten o.a. op beurzen als je vervangende conussen voor je Gazelle trapas zoekt!

P.s. ik heb conussen/assen van Gazelle niet meer in mijn bezit.

Jeroen