In het verleden had mijn opa een ijsbedrijf en ging rond met, zoals wij ze noemden, bakfietsen. Dit waren bakfietsen met een jlo blokje achter op de drager, ook wel “biefstukwarmer” genoemd.
Nu wilde ik de geschiedenis van onze bakfietsen uitzoeken om te kijken wanneer ze zijn aangeschaft. Maar helaas kan ik die samenstelling nergens vinden op het internet.
Het enige waar ik steeds op uit kom zijn deze fietsen, het hele aandrijfgedeelte aan de achterkant klopt met onze bakfietsen:
Maar daar houd het dan ook meteen op. Het frame aan de voorkant lijk erg veel op die van een bakbrommer.
Dus misschien kunnen jullie mij helpen of weten jullie waar ik die kan vinden
Hieronder kunt u de bakfiets en het aandrijfgedeelte zien:
De eerder besproken transportfietsen met E.A.K. Kestein letterwiel is overgenomen door Abram. Nu blijkt het geen Kestein te zijn. Maar deze voormalige “Fran-kestein” van Charles (niet te verwarren met deze Frankenstein van Charles), wat een samenraapsel was van onderdelen die Charles ooit weggegeven had, blijkt een Gazelle te zijn. En niet zomaar eentje, maar een uit 1926! Daarmee de een na de oudste bekende Gazelle transportfiets. Of wat er nog van over is in ieder geval.
Gazelle op de balhoofdbuis:
Framenummer 236914, dus uit 1926:
De typische voorvork kroon van Gazelle uit de jaren ’20, oorspronkelijk vernikkeld:
Gazelle balhoofd, ook oorspronkelijk vernikkeld:
Dubieuze constructie:
Zoals de Gazelle er ooit nieuw uit heeft gezien (uit de folder van 1925):
Het E.A.K. Kestein crankstel. Deze hoort dus niet bij de fiets, maar is zeker interessant:
Williams, letter “T”. Dus het kettingblad komt uit seizoen 1931/1932 volgens deze link. De Kestein folders van 1928 t/m 1934 laten geen letterwiel zien, maar blijkbaar hadden ze die dus wel.
Ook E.A.K. op de crank, dus het letterwiel en de crank horen in ieder geval bij elkaar:
Deze stond recent op marktplaats. Aangezien inmiddels bekend is dat de rest van de fiets een samenraapsel van onderdelen was, alleen dus een foto van het echte interessante onderdeel. In de prijscouranten van Kestein geen letter kettingwielen staan afgebeeld, is het een beetje een raadsel van wanneer dit kettingwiel dan is. Tot en met 1925 in ieder geval importeerde Kestein nog Göricke transportfietsen. En in de prijscouranten tussen 1928 en 1934 staan Kestein transportfietsen zonder letter kettingwiel afgebeeld. Dus dan zou hij van 1926-1927 of van na 1934 moeten zijn.
Ik ben nu ook weer bezig om een fiets op te bouwen van losse onderdelen. Deze wordt in tegenstelling met de fiets waar het EAK kettingwiel in zit met goede oude onderdelen en ook dankzij alles wat ik door de jaren heen geleerd heb als fiets om mee te fietsen opgebouwd.
Maurice kwam met een cadeautje. Een frame van twee en zestig centimeter hoog. Gezien mijn lichaamslengte vond hij dat ik daar maar weer een fiets van moest maken. Het was echt alleen maar een frame waar nog twee lagerdelen van het balhoofd in zaten. De rest van de fiets was verdwenen. We hebben toen het merk ‘Frankenstein’ verzonnen ?
We zijn op een zaterdag naar Toon Mensinck gegaan om daar zoveel mogelijk ontbrekende onderdelen bijelkaar te zoeken. Maar dat was pas nadat Maurice min of meer onbedoeld een voorvork tegenkwam toen hij achter een stuur aanging wat iemand in Roosendaal aanbood. De verkoper had naast het stuur verschillende andere onderdelen te koop waaronder een voorvork waar een wielrichter van gemaakt was. De vork is nog nooit gebruikt waarvoor die gemaakt is, vandaar dat de buis nog zo lang was. Ik ga er van uit dat dergelijke vorken met zo’n lange buis geleverd werden om vorken die niet te repareren waren te vervangen. Die werden vermoedelijk op maat gezaagd.
Het is toch wel een beetje opmerkelijk te noemen dat Maurice die vork tegenkwam een paar dagen nadat hij het frame bij mij gebracht had. Ik bedoel, ga maar eens een lange vork zoeken als je die net nodig hebt. Wij beschouwden het dus als een gelukkig toeval. De vork heeft een dikwandige binnenbalhoofdbuis van maar liefst zes en twintig centimeter. Dat kon ik natuurlijk goed gebruiken voor het hoge frame. Iemand heeft er gaatjes in geboord om er een wielrichter van te maken. Het heeft de sterkte van de vork niet echt aangetast maar ik laat het voor het mooi toch maar weer dichtlassen.
Nu ik een voorvork had waar ik iets mee kon kreeg ik zomaar ineens veel zin om de rest bij elkaar te sprokkelen. Wij dus naar Oirschot om ons daar door de kisten met onderdelen heen te werken. Het trapashuis was smal voor een transportfietsframe: zes en zestig millimeter. Er moest dus een trapas in van honderd en veertig millimeter of nog iets korter. Dat is er een geworden, een ongebruikte met een diameter van zestien millimeter, maar wel met cups met een inbouwdiameter van vijf en veertig millimeter.
Er werd ook nog een compleet ongebruikt crankstel gevonden, dus ik had al bijna een hele fiets bij elkaar ?Toen moest ik nog een balhoofd hebben en dat zat in een kist vol met losse onderdelen. Hoeveel geluk wil je hebben?! Keurig bij elkaar gebonden met een touwtje! Een balhoofd van een Juncker met opstaande krans en een klem. Dus alles mee naar de werkplaats om er een fiets van te maken.
De schroefdraad is een beetje krap, maar na een paar keer heen en weer ging het redelijk soepel.
De buis moest op maat gezaagd. Er moesten tien gangen vanaf.
Eerst maar even gekeken hoe recht of krom het frame was maar dat bleek mee te vallen. De linkerkant van de achtervork was een paar millimeter naar binnen gekomen maar dat was zo verholpen. Toen de kettinglijn gecontroleerd en omdat er een korte trapas in zit hoefde het achterwiel niet paraplu gespaakt te worden.
De linkerkantDe rechterkant
Er zit een bandje van Dutch Perfect op.
De pedalen had ik al. Ze zijn merkloos. Misschien uit Tsjechië maar dat weet ik niet zeker. Mooi oud en breed en ze zien er stevig uit.
Mooie pedaaltjes
Het stuur komt van een donorfiets. De buis moest ooit doorgezaagd worden omdat vastgeroest zat. Er is een bus voor gemaakt waar waar een pijp van twee en twintig millimeter aan gelast is. De las is aan de buitenkant bijgewerkt. Als het gelakt is zie je daar niets meer van ?
Het gelaste stuurMooie ketting van Union
Een voorwiel moet ik nog maken en omdat ik uiteraard niet kon wachten om de hoge fiets even uit te proberen heb ik een wiel wat ik al had en waar de maat niet helemaal van klopt er even in gezet. Het fietst er niet minder om. Waar ik alle moeite voor gedaan heb, is de hoogte van het frame. Het zijn een en zestig echte centimeters en er zijn niet zoveel van die hoge frames. Ook omdat het alleen maar een frame was en ik het naar eigen inzicht op kon bouwen was een pre. Nu ik weet dat allemaal mogelijk is en fijn fietst ga ik de rest van de onderdelen bij elkaar zoeken, veel heb ik al en de puntjes op de i zetten. Leuk project weer met dank aan Maurice ?
