Transportfiets merk: Therma

Over het merk Therma is mij niets bekend. Via een zoektocht vind ik een rijwielen en onderdelen groothandel “Therma” van J.J.W. Theunissen in Nijmegen. Maar die is opgericht in 2013, dus niet gerelateerd.

Deze transportfiets wordt aangeboden op marktplaats: https://www.marktplaats.nl/a/fietsen-en-brommers/fietsen-oldtimers/m1390114078-balhoofdplaat-therma-rijwiel-fabriek-transportfiets-antiek.html

Transportfiets merk: Mentor

Weer een merk gevonden op marktplaats. Ditmaal is het een transportfiets van het merk Mentor. Mentor blijkt een B-merk te zijn van Phoenix. Zie voor meer informatie: http://www.rijwiel.net/phoenixn.htm

Dat het een B-merk is wil overigens niet zeggen dat de fiets van slechte kwaliteit is. Veel fabriekanten verkochten rijwielen onder verschillende merken, het hoofdmerk, en nog andere merken die vaak worden aangeduid als B-merk. Via deze B-merken konden dan andere markten worden bereikt, soms in andere prijsklasses door inderdaad minder hoogwaardige rijwielen. Maar ook waren dit soms overgenomen merken, die nog werden doorverkocht onder de nieuwe eigenaar, om zo de klanten van het oude merk te behouden. Transportfietsen waren behoorlijk gestandariseerd, dus de kwaliteit verschilt ook weinig en vaak werden dezelfde onderdelen toegepast.

Deze fiets staat aangeboden op marktplaats: https://www.marktplaats.nl/a/fietsen-en-brommers/fietsen-oldtimers/m1404038916-phoenix-mentor-transportfiets-1950.html

Bakfiets van Hans

geachte redactie,

Mijn vrouw heeft onlangs een bakfiets aangeschaft waar ik graag de
fabrikant en het bouwjaar bij wil zoeken. tot op heden is dit niet
gelukt. Het zou een bakkerskar zijn uit Drenthe. Afgezien van een
framenummer en het feit dat het nervar trappers zijn heb ik nergens nog
enige aanwijzingen ontdekt. De fiets heeft echter een aantal kenmerken
die ik nog nergens ben tegengekomen, een gesmede achterbrug en een
omhoog staande remhandel.

Ik sluit hier een aantal foto’s van bij in de hoop dat u mij hierbij
verder kan helpen.

Hoogachtend,

Hans Crum

Transportfiets merk “Ster” van E. Meerbeek uit Woudenberg

Naast de grotere fietsmerken waarvan prijscouranten te vinden zijn op deze site, zijn er vele fietsenmakers geweest die zelf ook transportfietsen bouwden onder eigen merkjes. Dat gebeurde met ingekochte onderdelen, soms zelfs komplete frames die door grotere fabrikanten ook voor verdere opbouw verkocht werden. Dat maakt dat er waarschijnlijk wel meer dan duizend verschillende merken hebben bestaan. Dat maakt het identificeren van transportfietsen vaak een onmogelijke taak als er geen directe identificatiemiddelen als balhoofdplaatjes of transfers meer aanwezig zijn.

Zo af en toe kom ik een transportfiets van zo’n obscuur merk tegen op marktplaats die nog identificeerbaar is. De kans is groot dat dat nog het enige overgebleven exemplaar is van zo’n klein merk. Daarom leek het me een goed idee deze vast te leggen op de site, waaronder deze fiets. Hij is van het merk “Ster” van E. Meerbeek uit Woudenberg. Volgens de verkoper komt de fiets uit 1939 (wat aan de hand van het model voordrager goed kan kloppen). De advertentie op marktplaats:
http://link.marktplaats.nl/m1406585560

Aanvulling:

Eveneens al vóór 1920 kocht Meerbeek (oprichter van Durabo) een Nijmeegse fietsfabriek van ene M. Gerritzen. Deze voerde het merk Ster, dat later na de oorlog ook door Meerbeek als merk werd gebruikt. Deze Ster-fietsen werden buiten het rijwielkartel van het CBR om verkocht, rechtstreeks vanuit de fabriek – een handelwijze waarmee Meerbeek toen niet alleen stond. In 1920 opende Meerbeek een nieuwe fabriek aan de Stationsweg in Woudenberg. ” (bron: https://www.oudefiets.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=88:durabo&catid=2:uncategorised)

Kortom, het merk “Ster” is dus niet van een kleine fietsenmaker afkomstig, maar komt uit de Durabo fabriek. Er bestaan ook Durabo transportfietsen (zie: https://www.transportfiets.net/2012/04/25/durabo-transport-1936/).

Aanval op een bakkersbakfiets tijdens de oorlogswinter

Zojuist was ik in contact met iemand uit Australië, die op zoek was naar een afbeelding van een bakkers bakfiets. Hij was geboren en opgegroeid in Rotterdam, en geëmigreerd naar Australië in 1960. Hij is een boek aan het schrijven over zijn ervaringen voor zijn kinderen en kleinkinderen, en zocht een afbeelding van een bakkers bakfiets voor een ervaring die hij beleefde tijdens de oorlog. Niet alle herinneringen rond bakfietsen en transportfietsen zijn fijne herinneringen, zoals in dit geval. Maar het is een stukje geschiedenis, dus ik vroeg of ik het deel uit zijn boek hier mocht plaatsen:

“The winter of 1944 is remembered in the Netherlands as “The Hunger Winter”. Young and old were dying of starvation because the occupying army had taken most farm produce for consumption by German citizens and their military. I saw adults and children collapse and die on the streets of Rotterdam from hunger and exposure. Fuel for heaters and stoves became totally unobtainable. In desperation people tried stealing the wooden poles meant to deter allied parachutists and glider landings. Those who were caught attempting such theft were summarily executed on the spot. Those dark days were really desperate times. The authorities made feeble attempts to feed the masses. Every Monday, Wednesday, Thursday and Saturday one could obtain a portion of watery soup. The soup was prepared in “Gaar Keukens” (Ready to eat kitchens) and was doled out sparingly. It was insufficient to really stave of death from hunger, but it was better than nothing. I guess you will never truly realise how trying those days were for all inhabitants of the big cities in Western Holland unless you lived through them. The occupying forces, the weather and the war all conspired to make that winter one of true desperation. People died on the streets, and in their home. The aged were the hardest hit. Fuel for heating and cooking was almost non-existent. Food was unobtainable. From what I have read and learned it was only worse for the Russian peasants, who were ruthlessly exterminated by the Germans.

Research into the number of Dutch World War Two civilian casualties puts the number at around 175,000 lives lost. This does not include the maimed, crippled and wounded who survived the war. To this day television pictures of children starving in third world countries fail to move me emotionally. It was, sad to say, a common sight in my youth. History records that more than 3 million Dutch people were starving. A contributing factor to this starvation was the fact that the Dutch waterways in December 1944 and January/February 1945 were frozen solid. This stopped transport lighters (river boats), the normal transport then, from those areas where there still was food from reaching the cities in the West of the Netherlands with much needed foodstuffs. It was a horrible time and our family survived mainly because of my brother Jan. He was the eldest boy then still at home. He excelled at scavenging food from the unlikeliest places. I won’t regale you with horror stories of what desperate people used as food, but if it was alive, avian, reptilian or mammalian and unlucky enough to be caught, it was eaten.

On a bread carrier the cargo space was usually enclosed with a wooden lid. These simple transport carriers were in use in Rotterdam in the 1940’s. A thriving business in our neighbourhood rented out a variety of these carriers.

The total number of people (around 30 million) who died as a direct result from the Second World War is obscene. Life was cheap, just existing was a harsh, reality exercise and death could come at any time. We were walking to church when we unexpectedly came under fire. A couple of open trucks with German soldiers heading north were fired on from the rooftops, in a botched ambush attempt, by the resistance. The trucks accelerated and drove out of the ambush. The soldiers on the back blindly returned fire, shooting at any target that presented itself. Sadly a couple of pedestrians, innocent bystanders again, became part of the dreadful statistics in the total death toll of World War Two.

A baker’s carrier (see the photo above) was attacked. It had become known that this baker received flour from the German military and baked bread for them. A couple of dozen people attacked the carrier when it passed near our playground. The delivery man tried his best to defend his cargo, but succumbed to the mob. When he was vanquished the men and women looted the bread and disappeared. The delivery person, a man called Meewis, was a sorry sight and bleeding profusely when he pedaled his painful way back to the bakery.”