Fongers transportfiets uit Joure

Hoi Bas,

Vorig jaar september heeft iemand in Joure zijn Fongers transportfiets aangeboden.
De fiets heeft het framenummer A1513 wat wil zeggen dat de fiets in 1965 gebouwd is en dat was meteen het laatste jaar dat ze gemaakt werden.
Een nakomertje dus.
Omdat ik de fiets te duur vond heb ik hem laten staan maar ik was blijkbaar niet de enige want begin januari belde de eigenaar me op of ik nog geïnteresseerd was. Serieuze vraag? :-o)
Omdat de prijs inmiddels gereduceerd was naar iets meer dan gemiddeld ben ik die maar gauw gaan halen.
Ik ben zoals altijd met de trein gegaan en de verkoper was zo vriendelijk om me in Heerenveen bij het station op te halen. Hij vroeg of ik banden mee had genomen. Ik moest nog van Joure naar Heerenveen fietsen en de banden stonden een beetje leeg na 20 jaar stilstand.
Banden had ik niet maar wel een paar ventielslangetjes en een fietspomp.
Het zijn mooie Vredestein Transport Extra Zwaar in de kleur crème en de verkoper kon niet geloven dat ik daar mee ging fietsen dus die keek zijn ogen uit toen ik daar wegfietste.
Drie dagen later stonden ze nog hard dus daar is niets mis mee.

De fiets is altijd gebruikt om verzendingen van een bedrijf wat hogedrukpompen maakt naar het postkantoor te brengen.
Dat was niet zo ver weg maar er werd dagelijks gebruik van gemaakt. De fiets is altijd binnen gestald geweest. Dat is te zien aan het chroom en de lak en daar ben ik natuurlijk erg blij mee. De spatborden en het kettingscherm zijn daardoor ook nog prima alhoewel er wel de nodige deuken in de beide spatborden zaten. Daar ben ik maar eens voor gaan zitten met een hamertje en een stuk hout.
Het uitdeuken is redelijk gelukt maar het is niet mijn grootste talent dus je ziet het nog wel.
Bij Fongers gebruikten ze mooie stevige brede spatbordstangen.

Het bedrijf waar de fiets van was heet Pijttersen BV en was voorheen gevestigd aan de Singel 50 in Sneek.
Degene die er dagelijks op fietste was Dhr. Tjeerd Wijnia
Dinsdag ben ik begonnen om de fiets te demonteren. De linker spie moest ik uitboren, die was er koud ingesmeed, om de crank er vanaf te krijgen. Ik wilde sowieso de conditie van de trapas bekijken en de stofkap zat er niet meer op.
Er waren een paar moertjes en een stofkapje van de pedalen verdwenen, de haakse zadelpen was vervangen door een kaarsmodel en de zadelstrop was gedeeltelijk verdwenen. Het metalen ‘neusje’ wat voor in het leren zadeldek zat was ook weg maar ik was toch blij dat het originele zadel er nog op zat omdat het een breed transportfietsmodel is.
De lichtinstallatie is weg en het achterlicht was een Spanninga van Gazelle dus dat moest ook vervangen worden.
Het snoertje voor het achterlicht hoort bij deze fiets door hetframe te lopen en zit er weer in.

De fiets zat volledig onder degelijke Friese klei wat er voor gezorgd heeft dat het chroom op de naven ongeschonden tevoorschijn kwam.
De cranks zijn zitten ook nog mooi in de chroom behalve vlak bij de spie op de linker omdat daar kleine mishandelingen plaats hebben gevonden. De ketting heb ik zelf moeten mishandelen om hem weer schoon te krijgen.
Omdat de klei in de wielen niet te verwijderen was zonder de spaken los te halen heb ik ze ook gedemonteerd. Alle nippels van het achterwiel kwamen vlot los. Die heb ik allemaal hergebruikt zonder dat ik iets toe hoefde te voegen. De spaken van het voorwiel was een ander verhaal. Die braken allemaal omdat ze te ver getordeerd raakten toen ik ze los probeerde te draaien.
Daar zitten dus nieuwe in maar wel NOS van LEMET uit Hilversum.
Ik heb zo alles goed schoon kunnen maken.
De lak van de velgen was zonder meer goed te noemen. Dat ben ik nog niet eerder tegengekomen.
Beetje aan het poetsen geweest met Commandant nr.4 en het zag er weer heel redelijk uit voor zo’n werkpaard.
Al het lagerwerk was zonder uitzondering nog prachtig. Alles glimt van binnen en is volledig glad zonder putsen en/of butsen. Alles rolt als een zonnetje.
Het frame was ook nog recht ondanks het feit dat er een keer een ongelukje mee gebeurt is omdat de vork een piepklein beetje naar achteren en naar rechts stond maar dat was niet echt en probleem. Even gericht en ik kon weer zonder handen aan het stuur rechtop blijven zitten. Altijd leuk als zo’n fiets goed uitgelijnd is.
Het zadel heb ik gerepareerd door er een andere dubbele zadelstrop in te stoppen en het metalen neusje had ik nog liggen. Dat heb ik niet met nagels vastgezet maar met slotboutjes M4. Het is wel even uitzoeken hoe lang die moeten zijn maar als je dat eenmaal uitgevogeld hebt zit dat fantastisch goed vast. Best wel een aanrader eigenlijk want het zit zeer goed vast en het ziet er niet onaantrekkelijk uit.
Verder was het eigenlijk een grote poetsbeurt.
Nu nog een paar mooie handvatten en een lichtinstallatie dan is ie weer compleet.

Groetjes van mij,
Charles Waagenaar